VAN GOGH THIÊN TÀI PHONG CÁCH ẤN TƯỢNG

Vincent Willem van Gogh là một danh họa Hà Lan thuộc trường phái Ấn Tượng đồng thời cũng là một trong những họa sĩ nổi tiếng và có ảnh hưởng nhất trong lịch sử mỹ thuật thế giới . Nhiều bức họa của ông góp mặt trong danh sách những tác phẩm nổi tiếng nhất, được yêu thích nhất và cũng như có giá trị đắt nhất trên thế giới.

Sinh ra trong một gia đình thuộc tầng lớp trung lưu, Van Gogh khi còn nhỏ đã được tiếp xúc sớm với hội họa. Từ bé ông đã luôn mang trong mình nhiều suy tư với tính cách nghiêm túc, trầm tính. Ông thực sự trở thành họa sĩ từ năm khi đã 27 tuổi.

Sinh thời, Van Gogh không đạt được thành công, bị coi là một gã điên và thất bại. Ông trở nên nổi tiếng sau khi đã qua đời. Ông hiện lên trong trí tưởng tượng công chúng như một thiên tài vĩ đại nhưng chưa gặp thời. Tác phẩm của ông đã đạt được thành công lớn trên trường tranh luận, thương mại và phổ biến trong những thập niên tiếp theo. Ông được nhớ đến như là một họa sĩ tài hoa mà bạc mệnh, với tâm can luôn bị giằng xé vì một lý tưởng lãng mạn vĩ đại..

Các thể loại tranh mà Van Gogh từng vẽ

Chân dung

Những bức chân dung đã cho Van Gogh cơ hội tốt nhất để kiếm thu nhập. Ông tin rằng tranh chân dung là “thứ duy nhất trong các bức tranh làm tôi cảm động sâu sắc và cho tôi cảm giác về vô tận”. Ông viết cho chị gái mình rằng ông muốn vẽ chân dung mà sẽ trường tồn, và ông sẽ sử dụng màu sắc để nắm bắt cảm xúc và tính cách của họ hơn là vẽ tả thực như chụp ảnh Những người thân cận nhất với Van Gogh hầu như không có mặt trong loạt tranh chân dung của ông; ông hiếm khi vẽ Theo, Van Rappard hoặc Bernard.

 

Vào tháng 12 năm 1888, ông đã vẽ bức La Berceuse – một hình mẫu mà ông cho là tốt như những bông hoa hướng dương ông từng vẽ. Bức tranh đó không dùng nhiều màu, những nét cọ khác nhau và các đường nét đơn giản. Nó dường như là đỉnh cao trong loạt chân dung của gia đình Roulin hoàn thành tại Arles. Các bức chân dung cho thấy một sự thay đổi trong phong cách từ những nét cọ mềm, và ngay cả bề mặt bức Chân dung của người đưa thư đến phong cách cuồng phóng, bề mặt thô ráp, những nét cọ rộng và sử dụng dao bảng màu trong bức Bà Roulin với em bé

Chân dung tự họa

Van Gogh đã tạo ra hơn 43 bức chân dung tự họa trong khoảng thời gian từ 1885 đến 1889.Hiếm có họa sĩ nổi tiếng có thể vượt qua số chân dung tự họa như vậy, Rembrandt là một ví dụ, ông có hơn 50 bức tự họa nhưng lại được vẽ trong khoảng 40 năm. Chúng thường được hoàn thành theo chuỗi, chẳng hạn như những bức vẽ ở Paris vào giữa năm 1887, và tiếp tục như vậy cho đến một thời gian ngắn trước khi ông mất.

Chân dung tự họa phản ánh mức độ tự-xét-mình cao bất thường. Trong bức chân dung tự họa với mũ nỉ xám (Self-Portrait with Grey Felt Hat) các lớp sơn lớn còn tràn ra ngoài tấm voan (canvas). Đó là một trong những bức chân dung tự nổi tiếng nhất của ông trong thời kỳ đó, “với những cú đánh cọ nhịp nhàng được đồng bộ một cách tuyệt vời.

Chỉ cần nhìn các bức chân dung này, đã có thể đoán được thực trạng và thậm chí là cả tương lai của ông. Tình trạng tinh thần và thể chất của Van Gogh thường được hiện rõ ràng qua các bức vẽ; ông có thể xuất hiện dưới một tạo hình khá bù xù, với bộ râu không được cạo hoặc chăm sóc, đôi mắt sâu hoắm, hàm dưới yếu, hoặc bị mất răng. Đôi khi lại có những bức cho thấy ông với làn môi đầy đủ, khuôn mặt dài hoặc hộp sọ nổi lên, hoặc trông gai góc, đó là các dấu hiệu cảnh báo điềm dữ. Tóc của ông có thể là màu đỏ thông thường, hoặc vào một vài thời điểm là màu tro

Cái nhìn của Van Gogh ít khi hướng vào người xem. Các bức chân dung đều phong phú, đa dạng về cường độ và sắc độ, màu sắc sống động đã làm nổi bật làn da xanh xao của ông. Một số bức mô tả đi kèm cùng bộ râu, một số khác không có. Đôi khi ta có thể được nhìn thấy băng gạc trong các bức chân dung được thực hiện ngay sau khi ông cắt tai. Chỉ có một vài bức ông khắc họa mình như một họa sĩ. Những bức vẽ tại Saint-Rémy được thực hiện theo hướng bên đối diện với bên tai bị băng bó, đó là ông vẽ mình phản chiếu qua tấm gương .

 

Hoa hướng dương

Van Gogh đã vẽ nhiều tranh phong cảnh với hoa, có thể kể đến hoa Hướng dương, Hoa Violet. Một số phản ánh sự quan tâm của ông bằng ngôn ngữ của màu sắc. Đặc biệt về hoa Hướng Dương. Trong những loạt tranh này, Van Gogh không tính toán trước sẽ vẽ gì vì mối quan tâm bình thường của ông khi sơn các bức tranh của ông là chủ quan và cảm xúc. Rất hiếm tranh trong loạt tranh này nhằm mục đích thể hiện kỹ thuật và phương pháp của ông.

 

Các tranh hoa hướng dương được vẽ bằng những nét quét bút biểu hiện mạnh mẽ, với sắc nghĩa ảm đạm và sự tương phản tuyệt vời sáng-tối giữa hoa và nền màu vàng. Cho đến nay đây là nhưng tác phẩm kiệt xuất của ông.

Cây bách hay hoàng đàn

Có hàng chục bức tranh mà ông mô tả cây bách, loài cây mà ông đã bị mê hoặc khi thấy chúng ở Arles. Ông đã mang sự sống cho những cây cối, vốn được coi là biểu tượng của cái chết.

Vào giữa năm 1889 theo yêu cầu của chị gái, Van Gogh đã vẽ một số phiên bản nhỏ hơn của bức đồng lúa mỳ với những cây bách (Wheat Field with Cypresses). Các tác phẩm được đặc trưng bởi những vòng xoáy và sử dụng kỹ thuật impasto với lớp sơn dầu rất dày. Cũng phải kể đến Đêm đầy sao, trong đó cây bách là điểm nhấn nổi bật trên mặt đất

 

Các tác phẩm khác trong thời kỳ này bao gồm Những cây oliu ở vùng Alpilles Trong thời gian ở Sain_Rémi, Van Gogh đã dành thời gian đi ra ngoài nhà thương, nơi ông vẽ là trong các vườn ươm oliu. Trong các tác phẩm đó, cuộc sống thiên nhiên được thể hiện dữ dội, thô ráp, xoáy chặt lẫn nhau.

Những cây ăn quả

 

Cây ăn quả trổ hoa (Flowering Orchards) là một trong những loạt tác phẩm hoàn thành đầu tiên sau khi Van Gogh tới Arles vào tháng 2 năm 1888. 14 bức tranh lạc quan, vui tươi và cho ta nhìn thấy mùa xuân đang vươn mình. Chúng có phần nhạy cảm và thật tinh tế. Các bức tranh này không vẽ con người. Ông đã vẽ khá nhanh, và mặc dù ông khắc họa loạt tranh này đi theo trường phái ấn tượng, một phong cách cá nhân mạnh mẽ đã bắt đầu xuất hiện trong thời kỳ này.

 

Trong thời kỳ này, Van Gogh đã thuần thục được việc sử dụng ánh sáng bằng cách chinh phục những khoảng tối và vẽ những cây như thể chúng là nguồn ánh sáng – gần như theo một cách thiêng liêng Đầu năm sau, ông vẽ một nhóm vườn nhỏ khác, bao gồm bức cảnh quan Arles (View of Arles, Flowering Orchards). Van Gogh bị mê hoặc bởi phong cảnh và thực vật ở miền nam nước Pháp, và thường xuyên thăm viếng các vườn nông gần Arles. Trong ánh sáng sống động của khí hậu địa trung hải, bảng màu của ông đã sáng lên rõ rệt.

Đồng lúa mỳ

Van Gogh đã vẽ một số bức tranh trong các lần đi vãn cảnh quanh vùng Arles. Ông vẽ về mùa gặt, những cánh đồng lúa mỳ và các địa danh thôn quê khác trong khu vực, có thể kể đến bức Cối xay cũ (The Old Mill); ví dụ điển hình về một kiến trúc đẹp nên thơ cùng với xa xa đằng sau là cánh đồng lúa mỳ. Tại những địa điểm khác nhau, Van Gogh vẽ bức tranh từ góc nhìn cửa sổ nhà mình – như tại The Hague, Antwerp, và Paris. Những tác phẩm kiểu này đã lên đến đỉnh cao trong loạt tranh Đồng lúa mỳ (The Wheat Field), mô tả góc nhìn qua cửa sổ của phòng ông trong nhà thương điên tại Saint-Rémy

 

Dù rất nhiều bức tranh sau này mang sắc ảm đạm nhưng vẫn thể hiện sự lạc quan, và, đặc biệt là lúc gần kề cái chết, chúng phản ánh mong muốn trở lại với trang thái tinh thần bình thường của ông. Van Gogh nói rằng ông đã bị hút hồn “trong một miền đất phẳng rộng lớn đang tựa vào những ngọn đồi, vô biên như biển, với sắc vàng thật tinh tế”

Written by: Dung Nguyen